Ahmedabad Plane Crash: તૂટી પડેલા વિમાનના DVR અને Black Box મળ્યા, આપશે સાચી જાણકારી!

Ahmedabad Plane Crash: અમદવાદના મેઘાણીનગરમાં દુર્ઘટનાનો ભોગ બનેલા એર ઇન્ડિયાના વિમાનના કાટમાળમાંથી DVR મળી આવ્યું છે. આનાથી તપાસ એજન્સીઓને વિમાન દુર્ઘટના પાછળનું સાચું કારણ શોધવામાં મદદ મળશે. અમદાવાદ એરપોર્ટ પરથી ઉડાન ભર્યા પછી, લંડન જઈ રહેલા એર ઇન્ડિયાના બોઇંગ ડ્રીમલાઇનર વિમાનનો કાટમાળ જિલ્લા હોસ્પિટલ પાસે પડ્યો છે. આ દુર્ઘટનાાની તપાસ કરી રહેલી ATS ટીમના એક અધિકારીને વિમાનમાં હાજર DVR મળ્યું છે.

અમદાવાદ વિમાન દુર્ઘટનામાં અત્યાર સુધીમાં કુલ 297 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા છે. વિમાનમાં સવાર 242 લોકોમાંથી 241 લોકોના મોત થયા છે. બિલ્ડિંગમાં રહેલા 56 અન્ય લોકોએ પણ જીવ ગુમાવ્યા છે. આ દુ:ખદ દુર્ઘટનાની તપાસ માટે એક ઉચ્ચ સ્તરીય ટીમની રચના કરવામાં આવી છે. અગાઉ, આ ફ્લાઇટનું બ્લેક બોક્સ પણ મળી આવ્યું છે.

DVR શું છે?

DVR જેને આપણે ડિજિટલ વિડિયો રેકોર્ડર પણ કહીએ છીએ. આ એક એવું ઉપકરણ છે જે સુરક્ષા માટે વિમાનમાં સ્થાપિત કરવામાં આવે છે. ફ્લાઇટમાં હાજર CCTV કેમેરાના ફૂટેજ તેમાં રેકોર્ડ કરવામાં આવે છે. ફ્લાઇટ માટે રચાયેલ DVR સામાન્ય ડિજિટલ વિડિયો રેકોર્ડર કરતાં વધુ મજબૂત બનાવવામાં આવે છે, જે ખરાબ વાતાવરણમાં પણ લાંબા સમય સુધી રેકોર્ડિંગ કરવામાં સક્ષમ છે. ફ્લાઇટની સમીક્ષા કર્યા પછી, DVR નો ડેટા પણ દૂર કરી શકાય છે.

DVR કેવી રીતે કાર્ય કરે છે?

DVR એક સ્ટોરેજ ડિવાઇસની જેમ કામ કરે છે, જેમાં હાર્ડ ડ્રાઇવ ઇન્સ્ટોલ કરેલી હોય છે. આ હાર્ડ ડ્રાઇવનો ઉપયોગ સ્થાનિક સ્ટોરેજ માટે થાય છે. ફ્લાઇટના તમામ CCTV કેમેરાના ફૂટેજ તેમાં સંગ્રહિત થાય છે. ફ્લાઇટના કોક-પિટમાં પેસેન્જર કેબિન, એન્ટ્રી-એક્ઝિટ ગેટ, ઇમરજન્સી ગેટ સુધી સ્થાપિત CCTV કેમેરાના ફૂટેજ તેમાં સંગ્રહિત થાય છે.

આ ઉપકરણ સંપૂર્ણપણે સલામત છે કારણ કે CCTV કેમેરાના એનાલોગ વિડિયો સિગ્નલ તેમાં ડિજિટલી એન્કોડ કરી શકાય છે. સુરક્ષામાં ઉપયોગમાં લેવાતા મોટાભાગના DVR કેમેરા રેકોર્ડર સિગ્નલને એન્કોડ કરે છે. જરૂર પડ્યે તેમાં સંગ્રહિત ફૂટેજને ડીકોડ કરવામાં આવે છે. પ્લેન ક્રેશ થયા પછી, DVR માં રેકોર્ડ કરેલા ફૂટેજનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવશે, જે પ્લેન ક્રેશ પાછળનું વાસ્તવિક કારણ જાહેર કરી શકે છે.

બ્લેકબોક્સ શું હોય?

વિમાનમાં લાગેલું બ્લેક બોક્સ(black box ) પણ મળી આવ્યું છે. જોકે આ પાછળના ભાગનું મળી આવ્યું છે. આગળના ભાગનું હજુ સુધી મળી આવ્યું નથી. જેની તપાસ કરવામાં આવી રહી છે. બ્લેક બોક્સ તે વિમાનની ગતિ, ઊંચાઈ, એન્જિનની સ્થિતિ, થ્રસ્ટ, પાંખની સ્થિતિ, પિચ, યાવ વગેરે જેવી 88 થી વધુ તકનીકી વિગતો રેકોર્ડ કરે છે. પાઇલટ્સ વચ્ચેની વાતચીત, કોકપીટમાં એલાર્મ અને તમામ ઓડિયો રેકોર્ડ કરે છે. તે વાસ્તવમાં નારંગી રંગનું હોય છે. ગમે તેટલી મોટી દુર્ઘટના થાય પણ બ્લેક બોક્સ સહી સલાતમ રહે છે.

બ્લેક બોક્સ કેવી રીતે કામ કરે છે?

#WATCH अहमदाबाद, गुजरात: AI-171 विमान दुर्घटना स्थल पर NSG की टीम पहुंची।#AirIndiaPlaneCrash pic.twitter.com/lSAcJmPqLC

— ANI_HindiNews (@AHindinews) June 13, 2025

બ્લેક બોક્સ વિમાનના પાછળના ભાગમાં સ્થાપિત કરવામાં આવે છે કારણ કે અકસ્માત દરમિયાન વિમાનનો પાછળનો ભાગ સૌથી છેલ્લે પ્રભાવિત થાય છે અને ડેટા સુરક્ષિત રહેવાની શક્યતા વધુ હોય છે. આ રેકોર્ડર્સ મજબૂત ટાઇટેનિયમ અથવા સ્ટીલ કેસીંગમાં બંધ હોય છે જે 1100°C સુધી ગરમી અને ભારે દબાણનો સામનો કરી શકે છે. તેની અંદર એક ‘અંડરવોટર લોકેટર બીકન’ પણ છે જે પાણીમાં પડી જાય તો 30 દિવસ સુધી સિગ્નલ મોકલતું રહે છે. બીજું આગળના ભાગે પણ હોય છે. વિમાનમાં કુલ બે બ્લેક બોક્સ હોય છે.