India-Canada Relations: મોદીને G-7 સમિટમાં કેમ આપ્યું આમંત્રણ? કેનેડાના પીએમ સામે ઉઠ્યા સવાલો

India-Canada Relations: કેનેડાના વડાપ્રધાન માર્ક કાર્નેએ આ મહિને કેનેડામાં યોજાનારી G-7 સમિટમાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને આમંત્રણ આપ્યું છે. પીએમ મોદીએ આમંત્રણ સ્વીકાર્યું છે અને સમિટમાં ભાગ લેવાની પુષ્ટિ કરી છે. આ પગલું એવા સમયે લેવામાં આવ્યું છે જ્યારે ભારત અને કેનેડા વચ્ચેના સંબંધોમાં તાજેતરમાં તણાવ જોવા મળ્યો છે, ખાસ કરીને 2023 માં ખાલિસ્તાની આતંકવાદી હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યા પછી, જેના માટે કેનેડાએ ભારત પર આરોપ લગાવ્યો હતો. ભારતે આ આરોપોને સંપૂર્ણપણે નકારી કાઢ્યા હતા.

પીએમ મોદીને આમંત્રણ આપવા પર કેનેડામાં વિવાદ

ભારતીય વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને 15-17 જૂન, 2025ના રોજ કેનેડાના આલ્બર્ટામાં યોજાનાર G7 શિખર સંમેલનમાં આમંત્રણ આપવાના નિર્ણયને લઈને ચર્ચા અને વિવાદ ચાલી રહ્યો છે. નરેન્દ્ર મોદીને અગાઉ આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું ન હતું, આનું મુખ્ય કારણ ભારત-કેનેડા સંબંધોમાં તાજેતરના વર્ષોમાં આવેલો તણાવ છે, ખાસ કરીને 2023માં શીખ કાર્યકર હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યાના મામલે કેનેડાએ ભારત પર લગાવેલા આરોપો. આ આરોપોને કારણે બંને દેશો વચ્ચે કૂટનીતિક તણાવ વધ્યો હતો, અને કેનેડાએ ભારતને આંતરરાષ્ટ્રીય મંચો પર આમંત્રિત કરવામાં સંકોચ દર્શાવ્યો હતો.જોકે, કેનેડાના વડા પ્રધાન માર્ક કાર્નેએ પીએમ મોદીને ફોન કરીને G7 માં આમંત્રણ આપ્યું છે. ત્યારે G7 માં મોદીના આમંત્રણ પર કેનેડામાં ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે. ત્યાંના પીએમ પોતે પ્રશ્નોથી ઘેરાયેલા છે. વિદેશી મીડિયા પીએમ મોદીના આમંત્રણ પર ચર્ચા કરી રહ્યું છે અને મોદીને શા માટે આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું તે અંગે પ્રશ્નો ઉભા કરી રહ્યું છે. આ માટે કેનેડા સરકારના નિર્ણયની ટીકા થઈ રહી છે.

મોદીને શા માટે આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું?

જ્યારે કેનેડિયન પત્રકારોએ ભારત સરકાર પરના આરોપો વચ્ચે પીએમ મોદીને આમંત્રણ આપવા અંગે પ્રશ્નો પૂછ્યા, ત્યારે કેનેડિયન પીએમ કાર્નીએ કહ્યું કે ભારત વિશ્વની પાંચમી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે અને ઘણી મહત્વપૂર્ણ વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનમાં તેની ભૂમિકા કેન્દ્રિય છે. તેથી જ તેમણે આગામી G7 સમિટમાં ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને આમંત્રણ આપ્યું છે અને ભારત જેવા દેશો પણ આ ઉચ્ચ-સ્તરીય વૈશ્વિક ચર્ચાઓનો ભાગ બને તે જરૂરી છે.કાર્નીએ ભારતને વિશ્વની મહત્વની અર્થવ્યવસ્થા અને G7 ચર્ચાઓ માટે અગત્યનો ભાગીદાર ગણાવ્યું છે. આ નિર્ણયને જસ્ટિન ટ્રુડોની ખાલિસ્તાન સમર્થક નીતિઓથી અલગ ગણવામાં આવે છે. જ્યારે પત્રકારોએ હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યા અંગે કાર્નેને પ્રશ્ન કર્યો, ત્યારે તેમણે કોઈ ટિપ્પણી કરવાનો ઇનકાર કરતા કહ્યું કે આ મામલો કાનૂની પ્રક્રિયામાં છે અને તેના પર ટિપ્પણી કરવી યોગ્ય રહેશે નહીં.

मोदी जी को G7 में बुलाए जाने पर कनाडा में बहस शुरू हो गई है…

वहां के पीएम खुद सवालों के घेरे में हैं… pic.twitter.com/OOsbqlLXC0

— Rebellious 2.0 (@RebelliousPari8) June 7, 2025

ભારતની કેન્દ્રીય ભૂમિકા પર ભાર

વડા પ્રધાન કાર્નેએ સ્પષ્ટ કર્યું કે વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનમાં ભારતની ભૂમિકાને ધ્યાનમાં રાખીને G7 જેવા ફોરમમાં ભારતનો સમાવેશ કરવો એ એક સમજદારીભર્યું પગલું છે. કાર્નેએ એમ પણ કહ્યું કે તેમણે મોદીને આમંત્રણ આપતા પહેલા અન્ય G7 સભ્ય દેશો સાથે ચર્ચા કરી હતી અને આ નિર્ણય સર્વસંમતિ પછી જ લેવામાં આવ્યો હતો.

ખાલિસ્તાન સમર્થક જૂથો દ્વારા આમંત્રણનો વિરોધ

કેનેડાના શીખ ડાયસ્પોરા, ખાસ કરીને ખાલિસ્તાન સમર્થક જૂથો, આ આમંત્રણનો વિરોધ કરી રહ્યા છે. તેઓ 2023માં ખાલિસ્તાની અલગાવવાદી હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યામાં ભારતની કથિત સંડોવણીનો હવાલો આપે છે અને ભારત સાથેના સંબંધોને સામાન્ય ન કરવાની માંગ કરે છે. આ જૂથો સોશિયલ મીડિયા અને રેલીઓ દ્વારા પોતાનો વિરોધ વ્યક્ત કરી રહ્યા છે.

રાજકીય વિરોધ અને ટીકા

કેનેડાની ન્યૂ ડેમોક્રેટિક પાર્ટી (NDP) એ કાર્ને દ્વારા મોદીને આમંત્રણ આપવા પર તીવ્ર પ્રતિક્રિયા આપી છે. પાર્ટીએ કહ્યું કે, “આ નિર્ણય અત્યંત ચિંતાજનક છે.”તે જ સમયે, વિપક્ષી ટીકાકારો માને છે કે જ્યાં સુધી નિજ્જરની હત્યામાં ભારતની સંડોવણીના આરોપોની તપાસ ચાલુ છે ત્યાં સુધી વડા પ્રધાન મોદીને આમંત્રણ આપવું યોગ્ય નહોતું.

આંતરરાષ્ટ્રીય દબાણ

G7 દેશો (જેમ કે અમેરિકા, ફ્રાન્સ, અને જાપાન) ભારતની વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થા અને ઈન્ડો-પેસિફિક વ્યૂહરચનામાં વધતી ભૂમિકાને ધ્યાનમાં રાખીને ભારતની સહભાગિતાને પ્રોત્સાહન આપે છે. આ દબાણે કેનેડાના નિર્ણયને પ્રભાવિત કર્યો હોવાનું મનાય છે.